Неге Маслоу пирамидасы қазір жұмыс жасамайды?

Атақты психолог Абрахам Маслоудың танымал идеясының мәні бойынша, ең алдымен пирамида сатысында  базалық физиологиялық өмір сүруге қажетті заттар тұрды. Одан соң, махаббат секілді сезімдер  орын алды. Ең соңында болса, яғни адам барлық нәрседен қанағаттанған соң, өзін дамытуға ұмтылатын болады дер түсіндірілді. Бірақта бұл  пирамида осыдан жарты ғасыр алдын жасалған. Сондықтан да оған біршама өзгерістер енгізу керек. Және де алдыңғы қатардағы қажеттіліктер орны толмай тұрып, басқалары жайлы ойлауға ерте болмайтын еді. Егерде сізге жұмыста аз ақша төленетін болса, сіз түні бойы жұмыс атқарып отырмай, жаңадан өзіңіздің қабілеттеріңізді ашуға кірісер едіңіз. Өйткені сіз көп ақша табуға тырысасыз. Олай болса сіз өзіңізді дамытуға тырысып, жаңа жұмыс орнын табуға мүмкіндік аласыз. Осы кезде Маслоу пирамидасы құлдырайтын болады. Дегенмен Маслоу өзінің пирамидасын көптеген адамдар тек жұмыс күшіне мән беретін уақытта құрған болатын. Ал қазір адамдар өзгеріп жатыр. Даму,тұлғалық даму секілді дүниелерге көп көңіл бөледі. Оған қоса қазір көптеген мекемелерде жұмысшыларға ыңғайлы графикпен қосымша білім алуына жағдай жасалған. Осындай жағдайлардан соң, Маслоу пирамидасы жойылып  кетуі де ғажап емес және адамдар үнемі тек махаббатқа талпынбауы мүмкін.  

Егерде Маслоу пирамидасы қазіргі уақытта құрылса, қалай болатын еді?! Осы сауалға байланысты фейсбук желісінде сауалнама жүргізілген болатын. Екі жыл сайын өткізіліп жатқан сауалнамалардан қызметкерлер өз жұмыстарындағы қандай заттарды бағалайтындықтары жайлы айтқан еді. Қызметкерлердің жауабын ескерген соң, олардың ойларын 3 топқа бөлуге талпынып көрдік.

Карьера құндылығы – жұмыста жан-жақты қамтылған тәуелсіздік кез-келген адамға өзінің мықты жақтарын одан әрі жетілдіруге мүмкіндік береді. Ол дегеніміз-мотивация адамның ішкі ойларында жатады дегенді білдіреді. 

Әріптес құндылығы-сезімді құрметтейтін адамдарды бағалайтындар. Олар біздің сезімдерімізге көп көңіл бөледі.

Жұмыс құндылығы-мақсат. Сіз сенесізбе?! Сіз компанияның миссиясын орындауға көмектесіп, пайдалы дүние жасап көріңіз. Сонда өмірді жақсартуға деген бір қадам жасаған боласыз. Бұл үш топ - психологиялық келісім негізінде жүзеге асады. Және де қызметкерлер мен жұмыс берушілер арасында құжатсыз  міндеттемелерді тудырады. Келісім-шарт орындалған кезде адамдар толықтай жұмысқа кіріседі. 

Бұрын ұйымдар бүкіл мәдениетті тек бір аспект бойынша құрды: не тамаша мансап, не достық топ. Алайда уақыт өте келе , адамдар көп нәрсені қалайтындығы белгілі болды. Біздің соңғы сауалнамамызда Facebook қызметкерлерінің төрттен астамы бөлігі, жоғарыда аталған үш қозғаушыны маңызды деп анықтады.  Оларға мансап, команда және бизнес қажет.  Кейбір  қызметкерлердің болса 90% -ы , осы үш қозғағыштың кем дегенде екеуін маңызды деп атады.

Біз белгілі бір мотиваторлардың нақты адамдарға немесе кәсіптерге тән екендігін анықтауға шешім қабылдадық.

Біздің зерттеулеріміз бойынша,   55 жастан асқан адамдар -  тек мансапты ғана емес, командададағы  бизнестіде жоғары құрметтейдіндігі дәлелденді. Бірақ жалпы алғанда жас топтарының арасындағы айырмашылық шамалы болды.   Әр түрлі  американдықтардың жалпыұлттық зерттеуінде Y буыны  және X ұрпақтарының өкілдері бірдей негізгі жұмыс құндылықтарын көрсетті . Және де олар  маңыздылығы бойынша бірдей тұрды.

Мамандықтарға тоқталып  өтсек.  Біздің инженерлер командаға бей-жай қарамайды. Олар 1 ден 5 дейінгі шкала бойынша 4,18 балл жинап, мотиваторлардың тренингтарына жиі баратындықтарын жеткізді. Өйткені жас ерекшеліктеріне қарай әр түрлі кәсіп өкілдері мансапты, команданы және жұмысты маңызды деп санайды.  Сату және маркетинг мамандары өздерінің мансаптары мен қызметкерлерін біршама жоғары бағалайды, бірақ көп емес. Біздің деректер көрсеткендей: көпшілігіміз бір уақытта мансапқа, жақсы командаға және маңызды бизнеске ұмтыламыз. Демек Маслоу пирамидасы құлайды деген сөз. Яғни сіз жақсы ақша таппай жатып, өзіңізді дамытуға тыруыңыз мүмкін.

Авторлар туралы: Лори Голер - Facebook-тің кадрлар бөлімінің бастығы;  Жанель Гейл - HR бизнес серіктестерінің басшысы;  Брайн Харрингтон - Facebook-тегі кадрлар тобының жетекшісі;  Адам Грант - Вартон бизнес мектебінің профессоры