Ғалымдар конвертті ашпай 300 жылдық хатты оқыды

Ғалымдар 300 жыл бұрын жазылған жұмбақ хатты кодталған конвертке зақым келтірместен оқудың жолын тапты. Бұл туралы  Bugin.kz платформасы Nature.com журналына сілтеме жасай отырып хабарлайды.

300 жыл бұрын хаттарды шифрлаудың ең танымал әдістерінің бірі әріптерді құлыптау деп аталатын техниканы қолдану болатын. Бұл әдіс стандартты конвертті алу үшін қағаз парағын ерекше бүктеуді талап етті. Осылайша, Нидерландыдағы Гагаға 1689-1706 жылдар аралығында жеткізілген 577 хат кодталды. Хаттар сандықтан табылған.

Жаңа зерттеудің авторлары жоғары сезімтал рентгендік микротомографиялық сканерді қолданды. Ол бастапқыда стоматологиялық процедуралар үшін жасалған. Ғалымдар "қарқынды рентген сәулелері" сиядағы металдың ең кішкентай іздерін көруге мүмкіндік беретінін түсіндірді. Алынған суреттер хаттың өзіне зиян келтірместен мәтінді ашып, қалпына келтіре алды.

«Бұл алгоритм бізге кодталған хаттың мәнін тікелей енгізеді. Біз бұл хаттарды жай ғана жойып тастай аламыз, бірақ, оның орнына жасырын, құпия және қолжетімсіз тұстарын зерттеуге уақыт бөлдік. Біз хаттар жабық болған кезде әлдеқайда анық көрінетінін  білдік», – делінген зерттеу тобының хабарламасында.

Жолдау хат 1697 жылдың 31 шілдесіне белгіленді. Хат Жак Сеннактың Гагадағы Француз саудагері Пьер Ле Перстің немере ағасы Даниэль Ле Перстің қайтыс болғаны туралы хабарламаның куәландырылған көшірмесін алу туралы өтініш айтқан. Ғалымдар мұндай хаттар XVII ғасырдағы еуропалықтардың күнделікті өмірі мен алаңдаушылығын зерттеуге мүмкіндік беретінін атап өтті.

 Жалпы алғанда, поштада  2600-ға жуық хабарлама сақталған, олар ешқашан адресаттарға жете алмады. Ғалымдар мәтіндерді шифрлауды жалғастыруға ниетті. Сондай-ақ, олар бұл технология көптеген құжат пен хаттың мазмұнын ашуға көмектесетінін атап өткен.