500-ге жуық адамның өмірін қиған ақ халатты-маньяк

Аты аталып отырған англиялық дәрігер-маньяк Гарольд Шипманның тарихында «өлімнен» басқа ештеңе айтылмаған. Оның жасаған қылмыстары туралы әлі де түсініксіз нәрселер көп. Дәрігердің өмірден өткеніне көп жыл өтсе де, оның қанша адамның жанын алғаны туралы ақпаратты ешкім нақты айта алмайды. Шамамен 250-ден 500-ге дейін құрбаны болған деседі. 

Маньяк және жарты күндік доктор Гарольд Шипман 

Отбасылық дәрігердің Хайд қаласында 25 жыл бойы өз науқастарын өлтіріп келгеніне назар аударғандар өте аз. Бұл жазушы Роберт Л. Стивенсонның «Доктор Джекил және Мистер Хайд» романындағы құбыжықтың осы дәрігер маньякке айналғанына дейін жарты ғасыр бұрын жазылған. Кездейсоқтық па? Әлде көріпкелдік пе? Оны ешкім білмейді. 

Болашақ маньякты зерттеу 

Маньяк Гарольд Шипманның жасаған қылмыстары жаһандық ақпараттандыру дәуірінде ашылғанына қарамастан, оның тарихы туралы мәлімет өте аз. Мұның басты себебі, британдық құқық қорғау мен медициналық жүйелердің қабілетсіздігі. Олар өздерінің ұзақ әрекетсіздігін «дәстүрге адалдық» деп көрсетуге тырысты. 

Британдық полицейлер тым дәстүрлі. Ағылшын тілінде жазылмаған заңдарға сәйкес, «джентльмен сөзге сенеді», яғни ер азамат жақсы беделге ие болса, онда бұл оның кез-келген күдігін жояды. Сондықтан полиция қызметкерлері «Құрметті» азаматтар жасаған қылмыстармен айналыспады. 

Болашақ маньяк Гарольд Фредерик Шипман 1946 жылы 14 қаңтарда дүниеге келген. Бала көпшіл, ақылды бала болып өсті. Мектепте ол өзін сыныптастарынан жоғары сезінетін. Ата-анасы ұлдарының оқудағы жетістігін үнемі мақтан етіп жүрді. 

Болашақ маньяк Гарольд Шипман 

Гарольд 17 жасында, анасынан айырылды. Анасы 1963 жылы 21 маусымда қатерлі ісік ауруынан қайтыс болды. Нәтижесінде жас жігіт адамдарға аурумен күресуге көмектесу үшін дәрігер болуды шешті.  

Болашақ маньяк Гарольд Шипман 17 жаста 

1965 жылы Шипмен Лидс университетінің медициналық факультетіне оқуға түсті. Оған оқу өте оңай болды. Жас студенттің бос уақыты көп болды. Ол өзі бөлме жалдаған пәтер иесінің қызымен дос болыпты. Көп ұзамай жас қыз одан жүкті болады. Гарольд оған ұсыныс жасады және 1966 жылдың қарашасында ғашықтар үйленді. 

Болашақ маньяк Гарольд Шипман университетте оқып жүргенде 

Екеуі тамаша отбасын құрды және үйлесімділікті сақтады. 1970 жылы Шипман университетті бітіріп, Тодморден қаласында учаскелік дәрігер болып жұмысқа орналасты. Оның әйелі Примроз жергілікті емхананың қабылдау бөлімінде медбике болып жұмыс істеген. Қалған уақытын төрт баласын тәрбиелеуге арнаған. 

Маньяк Гарольд Шипманның әйелі - Примроз сот процесінде 

1974 жылы дәрігер-маньяк Шипман есірткі ұрлағаны үшін сотталды. Ол медициналық атағынан айырылып, сотқа берілді. Шипмен сотта жылап, енді қылмыс жасамайтынын айтып ант берді. Британдық сот жас дәрігерге сеніп, оған 600 фунт айыппұл салды. Кейін мамандар мұндай жеңіл жазаны сол кездері дәрігерлердің есірткі ұрлауымен және ауыр қылмыс деп саналмайтынымен түсіндіруге тырысады. 

Үкімнен кейін Шипман нашақорлықтан емделді және 1977 жылы қайтадан адамдарды емдеу құқығын алды. Шипмендер отбасы Хайдқа көшті, онда Гарольд жеке практикамен айналыса бастады. 

Дәрігер жасаған бірінші кісі өлтіру 

Полицияның пайымдауынша, Шипман 1984 жылы 7 қаңтарда бірінші рет кісі өлтіреді. Ол буындарындағы ауырсынуға шағымданған егде жастағы Дороти Такерге қоңырау шалып, оған ауруды басатын дәрі салуды ұсынады. Егде жастағы кісі онымен келісіп, Шипмен оның тамырына 30 миллиграмм диаморфинді, таза героиннің медициналық атауын енгізді. Ауыруы бірден басылған науқас дәрігерге ризашылығын білдіреді. Ол зейнеткердің жанында отырып, оынң баяу және қиналмай о дүниеге аттануын мұқият бақылап отырды. Кемпірдің соңғы демі біткен соң Шипман үстелден арзан кәдесый алып, келесі күні «табиғи» өлімді жазу үшін үйіне қайтты. 

Диаморфиннің ампуласын маньяк Гарольд Шипман қолданған

Өзін ықтимал тергеуден толығымен қорғау үшін Шипман мәйітті кремациялауды талап етті. Британ заңы бойынша бұл үшін екі дәрігердің пікірі қажет болды. Бірақ іс жүзінде екінші дәрігер егжей-тегжейге тоқталмай, әріптесінің шешімін растап, кремация туралы пікірін береді.  

«Гильдия» ынтымақтастығының бір түрі 

Ал жазасыз қалған Шипмен өзін өмір мен өлімнің қожайыны сезінді. Дәрігер кез келген уақытта өзінің құрбанын таңдап, оған өлімге әкелетін героин дозасын салып жүрді. Әр өлтіргеннен кейін науқастан естелік ретінде бірнеше әшекей алып отырды. Сондай-ақ, бет-аузы бүлк етпестен жақындарына көңіл айтуды да ұмытпады. 

Біраз уақыттан кейін Шипмен өлімді көру ләззатынан басқа, материалдық жағдайын жақсартуды ойлады. Маньяк үшін «бақытты күндер» әлі алда тұрғандай көрінді. Ол өлгендердің өсиетін құрастыра бастады. 

1998 жылы 24 маусымда Хайданың бұрынғы мэрі Кэтлин Грунди қайтыс болды. Өзінің өсиеті бойынша ол дәрігеріне 350 000 фунт стерлинг қалдырды. Алайда, өсиетке марқұмның қызы Анджела күдікпен қарады. Себебі, ол мамандығы бойынша заңгер еді. 

Мәселе мынада, өсиет бас әріппен және грамматикалық қателермен жазылған. Қарт әйел жазғаны көрініп тұр. Бірақ Анджела анасының физикалық және психикалық тәртіпте екенін және ағылшын тілінде қателеспейтінін біледі. Ол өсиеттегі қолды анасының түпнұсқа жазуымен салыстырды. Содан кейін өсиет ойдан шығарылды деген сөзді айтқан екі куәгерді шақырды. «Куәгерлер» ешқандай өсиетке қол қойылмағанын айтты. Ангела эксгумацияға әрең қол жеткізді. Кэтлин Грандидің денесі қабірден қайта шығарылған кезде, сараптама оның дезоморфиннің артық дозалануынан қайтыс болғанын көрсетті. 

Маньяк жауап алуға шақырылды, бірақ ол мойындамады. Ал полицейлер «құрметті» дәрігерге қысым көрсетпеді. Өсиетке қарсы шықты, бірақ ешкім дәрігерді өлтірді деп айыптай алмады. Бірақ содан кейін Хайд қаласы қысқы ұйқыдан оянғандай болды. 

Кісі өлімін тергеу 

Полиция өлтіруші дәрігердің ісін байыппен қарады. Себебі, көпшілік одан күдіктенгенімен, сенгісі келмеді. Жергілікті такси жүргізушісі Джон Шоу егде жастағы әйелдерді, соның ішінде Кэтлин Грундиді дүкенге немесе теміржол вокзалына жиі апаратын, Гарольд Шипманның қайтыс болған науқастарының тізімін жүргізіп, оны инспектор Стэн Эгертонға берді. Ол істі тергеу барысынды күдікті нәрсені байқады. Маньяктың қолынан қаза тапқан науқастардың тізімінде 20 есім бар. Эгертон мәйіттерді эксгумациялауды шешті.  

Маньяк Гарольд Шипман жауап алуға келді 

Жауап алу кезінде Шипмен тергеушілердің алдында тізерлеп жығылған. 2000 жылы 31 қаңтарда Престондағы қазылар алқасы Шипменді 15 науқасты өлтіріп, жалған өсиет жасағаны үшін кінәлі деп тапты. Ол өмір бойына бас бостандығынан айырылды: Англияда өлім жазасы тек монархты немесе тақ мұрагерін өлтіргені үшін ғана тағайындалуы мүмкін.  

Ақ халатты сериялық өлтірушінің соңғы демі

Ақ халатты маньяк сотталғаннан кейін оның әрекеттерінің жаңа фактілері баспасөзге көбірек шығып, сарапшылар оларды тексере бастады. Олар алған деректер Ұлыбританияның тергеу органдарына берілді. Бірақ тергеу нәтижесін жария етуге ешкім асықпады. Ұлыбритания прокуратурасы жаңа процесс қоғам мүддесіне сай емес деп мәлімдеді.  

Гарольд Шипман 2004 жылы 13 қаңтарда Уэйкфилд түрмесінде үкім шыққаннан бір жыл өткен соң асылып өлді. Кейбір британдық бұқаралық ақпарат құралдарының хабарлауынша, Шипман камерада 508 науқасты өлтіргенін мойындаған. Рас, ол кейін қайтыс болды. Бірақ егер бұл ақпарат рас болса, онда Шипменді 20-шы ғасырдың «ең қанды өлтірушісі» деп санауға толықтай негіз бар.