Түркістан облысынан 48 мың жыл бұрын өмір сүрген адамның ізі табылды (видео)

Түркістан облысы, Бәйдібек өңіріндегі Боралдай тауында, Тұттыбұлақ үңгірінен ғалымдар осы жерде бір кездері адамның өмір сүргенін дәлелдейтін жәдігерлерді тапты. Топырақ пен алтын үйінділерін зерттегеннен кейін оның 48 мың жыл бұрын өмір сүргені белгілі болды. Бұл туралы Bugin.kz порталы Orda.kz сайтына сілтеме жасап хабарлайды. 

– «Тюбинген университетінің ғалымдарымен Тұттыбұлақ үңгірін зерттеп жатырмыз. Зерттеу Испания, Америка, Греция, Румыния және біздің республика өкілдерімен жүргізілуде. Біз біраз уақыттан бері жұмыс істеп жатырмыз. Өткен жылы бұл жерден тарихи жәдігерлер мен күл қалдықтары табылды. Үңгірдің ішінде, ошақ болған жерде. Зертхана осы күлді зерттей отырып, мұнда 48 мың жыл бұрын адамдардың өмір сүргенін дәлелдеген. Әлі қазып жатырмыз», – дейді Ұлттық ғылым академиясының академигі, тарих ғылымдарының докторы Жәкен Таймағанбетов.

2017 жылы басталған қазба жұмыстары нәтижесінде мұнда аю мен адам тістері, қырғыш, жоңқалар, өзек тасы табылды. Экспонаттардың арасында мыңдаған жылдар бойы жер астында жатқан күл қалдықтары бар.

–  «Экспедиция 4 тас құрал тапты. Олардың әрқайсысы бөлек шикізаттан жасалған. Кварц – Тұттыбұлақ өзенінен табылған материал. Бұл үңгірдің маңайында мұндай шикізат көп емес. Соған қарамастан, адамдар өздеріне қажетті материалды тауып, осы кварцты таңдап, одан тастан жасалған құралдарды жасады. Бұл жағында кішкентай табақтар бедерленген. Ал бұл жағында әлдебір тұғыр бар», – дейді зерттеуші-археолог Абай Нәден.

Тұттыбұлақ үңгіріндегі қазба жұмыстары таңғы сағат 8-де басталып, кешкі сағат 17.00-ге дейін жалғасады. Қазылған топырақ електен өткізіледі: қазба кезінде табылмаған жәдігерлерді тарихшылар қосымша тексеру кезінде таба алады.

– «Осылайша қазылған топырақты қаптармен толтырамыз. Өйткені қазба біткен бойда бәрін қайтадан көмеміз. Бұл болашақ ұрпақ үшін, басқа зерттеушілер үшін өте маңызды. Өйткені, бізден кейін де археологтар келіп, бұл жерді зерттеп, тіпті басқа да құнды жәдігерлерді таба алады», – дейді «Palaesilkroad» жобасының жетекшісі Раду Йовица.

Зерттеушілердің айтуынша, Тұттыбұлақ Қазақстандағы жәдігер табылған алғашқы үңгір. Бұл әлемдік сенсация – қазақ ғалымдарының үлкен жетістігі. Табылған жәдігерлер бір жылға жуық зерттеледі. Олардың жасын және нақты дәуірін анықтау қажет.

– «Табылған жәдігерлер, егер олар тіс болса, зертханада зерттеледі, оған бір жылдай уақыт қажет, өйткені табылған заттың қай дәуірге жататынын анықтау қажет. Ал мұны археологтар емес, палеоантропологтар жасайды. Бұл кімнің гомо сапиенс немесе неандерталь екенін анықтауы керек», - дейді Ұлттық ғылым академиясының академигі, тарих ғылымдарының докторы Жәкен Таймағанбетов.