Bugin
Бұл сұрақ көп жылдар бойы қызу пікірталас тудырды. Енді британдық зерттеушілер ақыры талқылауға нүкте қойды.
Ұлыбританиядағы Бристоль университетінің Жер туралы ғылымдар мектебінің зерттеушілері бірінші жұмыртқа немесе тауық пайда болғанын анықтау үшін зерттеу жүргізді. Бұл пікірталас ғасырлар бойы жалғасып келеді, тіпті ежелгі грек философтары да талқылағаны туралы ақпарат сақталған.
Ғалымдардың зерттеуі Nature Ecology and Evolution ғылыми журналында жарияланды. Сарапшылар тобы 80 түрді зерттеді.
Тауықтың ең алыс ата-бабалары бауырымен жорғалаушылар екені белгілі болды, олар динозаврлар пайда болғанға дейін миллиондаған жылдар бұрын өмір сүрген. Және дәл осы бауырымен жорғалаушылар жұмыртқа салмаған.
"Амниоттар (амнионның ішінде эмбриональды немесе құрсақішілік дамудан өтетін омыртқалылар тобы – жұмыртқаның ішіндегі қорғаныш қабықшасы) пайда болғанға дейін балық қанаттарынан аяқ-қолдарын дамытқан алғашқы төртаяқтылар негізінен қосмекенділер болды. Бақалар мен саламандралар сияқты қазіргі қосмекенділер қоректеніп, көбею үшін суды қажет етеді", - деп түсіндірді Бристоль университетінің Жер туралы ғылымдар мектебінің профессоры Майкл Бентон.
Амниоттар 320 миллион жыл бұрын пайда болған кезде, олар су өткізбейтін тері мен басқа бақылау құралдарын дамыту арқылы судан босатылды. Бірақ амниотикалық жұмыртқа дамып келе жатқан бауырымен жорғалаушылардың жылы климатта кеуіп кетуіне жол бермеу және жерді зерттеуге мүмкіндік берудің кілті болды.
Алғашында әлі тауық (немесе бауырымен жорғалаушы) болған, содан кейін жұмыртқа пайда болды. Бір сөзбен айтқанда, бауырымен жорғалаушылар құстарға айналды, содан кейін олар жұмыртқа салуды үйренді.
“Амниоттардан басқа сүтқоректілер мен бауырымен жорғалаушылар пайда болды. Яғни, динозаврлар, кесірткелер, қолтырауындар, құстар” - дейді мамандар.