Қыркүйек айында қазақстандықтардың өмірінде қандай өзгерістер болады?

2023 жылдың қыркүйегінен бастап қазақстандықтардың өмірінде біршама өзгеріс орын алады, деп хабарлайды Bugin.kz порталы tengrinews.kz сайтына сілтеме жасап.

Елбасының жолдауы
1 қыркүйекте Президент Қасым-Жомарт Тоқаев Парламент палаталарының бірлескен отырысында Қазақстан халқына Жолдауын жариялайды. Тамыз айында Мемлекет басшысы түбегейлі шешімдер мен жаңа Жолдауы жайлы хабарлаған еді.

"Шынымды айтсам, мен отандық экономистердің атына сын айттым, менің ойымша, олар төмен жұмыс істеп жатыр, креативтілік жоқ, біздің және жалпы мемлекеттің алдында тұрған міндеттерді түсінбеудеміз. Бізге ең өзекті мәселелерді шешу қажет.

Халқымыздың лайықты өмір сүру деңгейін қамтамасыз ету біздің еліміздің экономикасының дамуын тұжырымдамалық тұрғыдан қалай көретінімізге тікелей байланысты. Бұл жерде біз түбегейлі шешімдерсіз жасай алмаймыз. Біз еліміздің экономикалық дамуына өте маңызды серпін беруге бағытталған бұл аса маңызды істі бірге бастауымыз керек", - деді Мемлекет басшысы Павлодар облысына жұмыс сапары барысында.

Мектеп
1 қыркүйекте Қазақстандағы барлық мектеп оқушылары үшін алғашқы қоңырау соғылып, сабақ басталады.

1 қыркүйекте Қазақстан бойынша 382 мыңға жуық бала алғаш рет мектеп табалдырығын аттаса, оның 70 пайызға жуығы мемлекеттік тілде оқуға ниет білдірді.

Бірінші сынып оқушыларының басым бөлігі Алматы, Түркістан және Алматы облыстарында байқалады. Балаларды қазақ тілінде оқытатын сыныптарға қамтудың жоғары пайызы Шымкент, Түркістан және Алматы облыстарында байқалады.

Жаңа оқу жылында да рекордтық көрсеткіш – 11-сыныптан 188 900 түлек шығады. 

Жаңа мектептерде 55 мың бала оқу жылын бастайды. Елімізде барлығы 7,7 мың орта білім беру ұйымы жұмыс істейді.

Жаңа рейстер
"Эйр Астана" 7 қыркүйектен бастап Алматы-Тель-Авив бағыты бойынша жаңа тікелей тұрақты жолаушылар рейсін ашуды жоспарлап отыр.

Таяу Шығыс елдеріне ұшақ аптасына 2 рет бейсенбі және жексенбі күндері ұшады, рейс Airbus A321 ұшағында орындалады.

Блогерлер туралы заң
10 шілдеде президент Тоқаев интернет-платформалар мен интернет-жарнама туралы заңға қол қойды. Бұқаралық ақпарат құралдарында ресми жарияланғаннан кейін заң 60 күннен кейін, яғни қыркүйектің бірінші жартысында күшіне енеді.

Заң онлайн платформалар мен блогерлердің құқықтары мен міндеттерін белгілейді. Атап айтқанда, желіде жалған ақпарат таратқаны үшін қолданыстағы қылмыстық жауапкершілікпен қатар әкімшілік жауапкершілік енгізілген. Интернет-платформалардың қарапайым пайдаланушылары үшін айыппұл 20 АЕК (2023 жылы 69 мың теңге), ал кәсіпкерлік қызметпен айналысатын блогерлер үшін 40 АЕК (2023 жылы 138 мың теңге) болады.

Әлеуметтік желідегі парақшаларында жарнама жасайтын қазақстандық блогерлер ресми түрде кәсіпкер ретінде тіркелуі керек.

Сондай-ақ интернет-сайттарды пайдаланушылар өз парақшаларында орналастырылған интернет-жарнаманы белгілеп, жалпы өз қызметін Кәсіпкерлік кодекске сәйкес жүргізуге міндетті болады.

Стипендиялар
1 қыркүйектен бастап Қазақстанда ай сайынғы мемлекеттік шәкіртақы мөлшері ұлғайтылады: бакалавриат студенттеріне – 20 пайызға, магистратура мен докторанттарға – 15 пайызға, техникалық және кәсіптік білім беру ұйымдарының студенттеріне – 50 пайызға.

Премьер-Министр Әлихан Смайылов келесідей стипендиялар беру туралы өкім шығарды:

докторанттарға (оның ішінде "Денсаулық сақтау" мамандығы бойынша) – 217 500 теңге;
"Денсаулық" оқыту бағыты бойынша резидент дәрігерлер мен магистранттарға – 111 579 теңге;
магистранттарға – 97 024 теңге;
интерндерге – 75 890 теңге;
жоғары білім берудің білім беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдарында оқытудың педагогикалық бағыттарында және "Денсаулық сақтау" оқыту бағыты бойынша оқитын студенттерге – 67 200 теңге;
оқытудың педагогикалық бағыттары мен "Денсаулық" бағыты бойынша оқитын студенттерді қоспағанда, жоғары білімнің білім беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдарында оқитын студенттерге – 41 898 теңге;
жұмысшы біліктілігі бойынша техникалық және кәсіптік білім берудің білім беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдарында оқитын білім алушыларға – 32 681 теңге;
техникалық және кәсіптік (орта буын мамандарын даярлауды көздейтін), орта білімнен кейінгі білім беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдарында оқитын студенттерге – 31 422 теңге.
Регламент 2023 жылдың 1 қыркүйегінен бастап күшіне енеді.

Қыркүйектен бастап мектепке дейінгі тәрбие мен оқыту педагогтарының жалақысы 30 пайызға көтеріледі.

Президенттік жастар кадрлық резерві
1 қыркүйекте Қазақстанда Президенттік жастар кадрлық резервіне кезекті іріктеу басталады.

Іріктеуге 35 жастан асқан, мемлекеттік тілді В1 деңгейінен төмен емес білетін, жоғары білімі және кемінде 5 жыл жұмыс өтілі бар Қазақстан азаматтары қатыса алады.

Іріктеу бірнеше кезеңнен тұрады және 2023 жылдың 1 қыркүйегінен 25 желтоқсанына дейін жалғасады. Оның қорытындысы бойынша резервке 50 үздік үміткер таңдалады. Резервтік мерзім – 3 жыл. Бұл кезеңде резервшілер әртүрлі мемлекеттік лауазымдарға конкурстық іріктеуден өтпей-ақ тағайындалуы мүмкін.

Жобаға қатысуға өтінімді 1-30 қыркүйек аралығында pkrezerv.gov.kz сайтында беруге болады.

Теміржол жеңілдіктері
"Қазақстан темір жолы" "Жастар" дисконттық картасын іске қосты, оның көмегімен 15 пен 25 жас аралығындағы жолаушылар қала маңындағы пойыздарда 25 пайыздық жеңілдікпен жүре алады.

"Жастар" дисконттық картасын "Жолаушылар тасымалы" АҚ кассаларында рәсімдеуге болады. Оның құны - 3000 теңге. Жарамдылық мерзімі іске қосылған күннен бастап 1 жыл.

Медицина қызметкерлерінің еңбекақысы
2023 жылдың 1 қыркүйегінен бастап мемлекеттік бюджеттен қаржыландырылатын ұйымдарда жұмыс істейтін медицина қызметкерлеріне олардың лауазымдық жалақыларына түзету коэффициенттері ұлғайтылады.

"Open NPA" сайты ұйымдар дәрігерлерінің жалақысын түзету коэффициенттері 2,73-тен 3,42-ге дейін, ал орта медициналық персонал үшін 2,05-тен 2,34-ке дейін өсетінін атап өтті.

Қазақстанда 2020 жылдан бастап медицина қызметкерлерінің жалақысы жыл сайын: дәрігерлерге – 30 пайызға, орташа медицина қызметкеріне – 20 пайызға өсті.

Демалыс
2023 жылдың қыркүйегінде қазақстандықтар күнтізбелік сенбі мен жексенбіге сәйкес келетін тоғыз күн демалады. Бұл айда "Қызыл" және мемлекеттік мерекелер жоқ.

Сонымен, демалыс күндері 2, 3, 9, 10, 16, 17, 23, 24 және 30 қыркүйекте болады.

1 қыркүйектен бастап жалақы мен стипендия өседі

1 қыркүйектен барлық бастауыш сынып оқушылары ыстық тамақты тегін ішеді