Ахмет Байтұрсынұлы жайлы қызықты деректер

Бүгін ұлттың рухани көсемі, қазақ тіл білімінің негізін салушы Ахмет Байтұрсынұлының туған күні.  Осыдан тура 85 жыл бұрын 8 желтоқсан күні Ахмет Байтұрсынұлы ату жазасына кесілген болатын. Bugin.kz порталы "ұлт ұстазы" Ахмет Байтұрсынұлы жайлы қызықты деректер ұсынады.

1. Ахмет Байтұрсынұлының нақты туған күні ұзақ уақыт бойы белгісіз болған. 2017 жылы қараша айында қазақ ағартушысы, ғалым Ахмет Байтұрсынұлының туған күні ҚР елдерінің тілдері күні болып жарияланды. Оған түсіндірме берген қазақ әліппесін латиницаға әзірлеуші Ербол Тілешев: "Ахмет Байтұрсынұлы 1873 жылы 29 қыркүйекте дүниеге келген деген мәлімет болған, алайда кейін мен Тілдерді дамыту басқармасында қызмет істегенімде Ахметтің қолжазбасы бар үш құжат табылған. Олардың ішінде "5 қыркүйекте дүниеге келдім" деген сөзі бар екен. Сондықтан осындай шешім қабылданды" дейді.

2. Ол "Қазақ" газетінің алғашқы редакторы болған. Басылымның үш мыңнан аса жазылмандары болған, оны қазақ даласында, Қытайда және Ресейде оқыған. Газет беттерінде Байтұрсынұлы өзінің пікірлестерімен қазақ тілінің дамуының мәселелерін көтеріп, халықты бірлікке және саяси күреске шақырған.

3. Ғалым сондай-ақ фотоға түсіруге әуес болған. 

4. Ахмет Байтұрсынұлының тек қана асырынды балалары болғаны көпшілікке белгілі. Ресми дереккөздерде үш есім ғана сақталып қалған, олар – Аумат, Қазихан және Шолпан. Үшеуіде ағартушының үйінде тәрбиеленген іні-қарындастары. Бірақ оның тағы да бір түп-тегі Ахмет Байтұрсынұлының уақытында және де оның өлімінен кейін көптеген жылдар бойы жасырынған асырымды баласы – Самырат Кәкішев.

5. Қазіргі уақытта А.Байтұрсынұлының есімімен аталатын Тіл білімі институты, Қостанай мемлекеттік университеті бар.

Дереккөз: e-history.kz