Bugin
Кей мемлекеттерде қыздың пәктігін сақтау мақсатында осы уақытқа дейін сүндеттейді. Ауруға толы бұл ғұрыптан қаза табатын қыздар да көп. Дегенмен сүндеттелген соң, тағдырға мойымай, өмірден өзін тапқан қыздар да бар. Bugin.kz тілшісі BBC-дің Варистің өміріне арналған материалын назарларыңызға ұсынады.
Анасы қызын 3-5 жасында ауылдан жырақ үңгірге апарады. Онда арнайы адам қыздың клиторын, үлкен және кіші жыныс еріндерін тот басқан пышақпен кесіп тастады. Осыдан кейін тігіп, зәр шығару және етеккір үшін кішкене тесік қалдырды. Қатты ауырсыну сезімі енді қызды ылғи мазалайтын болады. Мұндай операциялардан кейін көптеген қыздар дене шіруінен немесе босану кезіндегі азапты өлімге душар болады. Сүндеттелген әйел ешқашан жыныстық ләззат алмайды.
Варис өзініңне сезінгенін әлі ұмытпаған:
"Олар мені Құдайдың мұны қалайтынына сендіруге тырысқанда, мен: “Құдайым мені соншалықты жек көрді ме?” – дедім. Анама: "егер ол мені жек көрсе, мен оны қаламаймын" деп айтқаным есімде.
Тұрмысқа шықпаған қызға көшпелі халықтардың мәдениетінде орын жоқ. Үйлену үшін әйел сүндеттелу арқылы өзінің "жауыз" болмысынан арылу керек. Қыз балаша тігілген соң, неке түнінде күйеуі оны "ашады".
Ежелгі заманнан бүгінгі күнге дейін миллиондаған әйелдер осы сұмдық процедураға ұшырап, моральдық және физикалық мүгедек болып қалады.
Көптеген жылдар өткен соң, өзінің өмірі туралы ВВС деректі фильмінде Варис былай дейді:
Күн сайын мен неге бұлай болғанын түсінуге тырысамын - бұл «тазалық» және дін туралы не айтса да, ешқандай ақтауға болмайтын қатыгездік. Осының мені әлі де ашуландыратынын сөзбен айтып жеткізе алмаймын. Эмоционалды түрде мен ешқашан басымнан өткен жағдайдан толығымен құтыла алмаймын.
Ол өз әпкелерінің бірі сияқты ағаш түбіндегі тас пен ыстық африкалық күннің астында қансырап өлуі мүмкін еді. Немесе көшпенділердің бесінші әйелі болып, ұрып-соғып, зорлық-зомбылыққа ұшырап, басқа апасы сияқты бірінші босану кезінде өлер ме еді?!
Варис малшылар ауылында бақытты балалық шақты өткерген. Қыз 13 жасқа толғанда, әкесі оны қарт адамға тұрмысқа беруге келіскен. Қалыңдықтың ата-анасы бес түйе алды. Мәміле сәтті аяқталады.
Варис ондай тағдырына көнгісі келмеді. Таңертең ерте Могадишоға жетіп, алыстағы туыстарынан баспана табамын деген үмітпен үйінен қашып кетті. Варис кейінірек айтқандай, анасы оған көмектесе алмады, бірақ араласпады:
"Ол мені таң атқанша оятып: "Кетіп, бақытыңды тап", - деді. Анам қаладан келген.Ол да әке-шешесінен қашып, әкеме махаббат үшін үйленді. Ол менің басқаша екенімді білді. Маған батасын беру ол үшін оңай болған жоқ. Мен аштықтан өліп, жабайы аңның жеміне айналуым мүмкін. Бірақ ол маған сенді. Мен оны жақсы көремін»,-дейді танымал модель.
Бірнеше күн бойы қыз Сомали шөлін кезіп жүреді. Бұл туралы естелік оның аяғындағы қорқынышты тыртықтар ретінде қалады. Могадишодағы туыстары 13 жасар баланың осыншама алысқа барып, аман қалуына сенбеді. Бірақ ол аман қалды. Әйелдердің сүндеттелуінің қаншалықты жабайы салт екені туралы БҰҰ мінберінде сөз сөйледі. Елші атанды. Осы мәселені көтерген тұңғыш әйел болды. Қазір ол танымал модель.