"8 мың афтершок болған": сейсмолог Алматыдағы жер асты дүмпулері туралы тың дерек айтты

Соңғы кездегі үдеген жер сілкінісі мен жерасты дүмпулері туралы сейсмолог Мұхтар Хайдаров пікір білдірді. Бұл туралы Bugin.kz тілшісі inbusiness.kz сайтына сілтеме жасап хабарлайды.

Жер асты дүмпулері аймақтағы сейсмикалық оқиғалардың одан әрі дамитынын көрсетуі мүмкін. Олар бәрі төмендеген кезде тыныш режимге өтуі мүмкін немесе олар нашар сценарийге ауысуы мүмкін. Мұхтар Хайдаровтың айтуынша, жер сілкінісінен кейін дүмпулердің біртіндеп бәсеңдеуі идеалды сценарий болар еді, бірақ іс жүзінде бәрі басқаша болуы мүмкін. Ол:

"Сейсмикалық процестің өзі күрделі, ал дүмпуден кейінгі процесс одан да күрделі. Бұл процесті зерттеу керек. Жақсы жағдай – жер сілкінісі болып, кейін жер сілкінісінің саны экспоненциалды түрде азайып, бірнеше айдан кейін нөлге жетеді", - деді.

Афтершок қайталанатын  үдеріске айналған болса, алматылықтар үшін бұл қауіпті. Афтершок Шыңжаң мен Қырғызстан шекарасында ұзақ уақыт бойы белсенді болуы мүмкін дегенді білдіреді. Одан да сорақысы, афтершоктар аймақта сейсмикалық процестің дамуына әкелуі мүмкін. Мұны 8 және одан жоғары баллдық тарихи  жер сілкіністері дәлелдейді.

"Бұл  жақсы сценарий емес.  Мен үш тарихи жер сілкінісін айтып отырмын. 1887 жылы Верненский жер сілкінісі, 1889 жылы Шілік жер сілкінісі, 1911 жылы Кемин жер сілкінісі болды. Олардың барлығы Верный қаласын үш рет қиратты. Онда процесс дәл солай, афтер дүмпулерден басталды. Мен әрқашан Алматы облысы Еуразиядағы жер сілкінісіне ең бейім аймақ екенін баса айтамын. Бәлкім, Сахалин облысы мен Алтайда бірдей 7 баллдық сейсмикалық қауіп бар шығар", - дейді сейсмолог.

Маман афтершоктардың зерттелуі керек екендігін баса айтты. Бұл Қытай ғалымдары үшін де өзекті мәселе. Сейсмолог жүз жыл бұрынғы болған қайғы қайталанбас үшін дайындық қажет екенін ескертті.

Сейсмологиялық бақылаулар және зерттеулер ұлттық ғылыми орталығының мәліметінше, 23 қаңтар мен 25 ақпан аралығында Алматыдағы сейсмикалық стансалар сегіз мыңнан астам афтершок тіркеген.

Қазақстан және шетел жаңалықтарын бірінші болып біздің Telegram арнамыздан оқыңыз!