"Талибан" әйелдерді таспен атқылап өлтіруді қайта бастамақ

"Талибан" қозғалысының жоғарғы жетекшісі Хайбатулла Ахунзада Ауғанстанда сатқындық жасағаны үшін әйелдерді жаппай сабау және таспен өлтіру режиміне қайта оралатынын мәлімдеді. Бұл туралы Bugin.kz тілшісі The Guardian басылымына сілтеме жасап хабарлайды.

Халықаралық қауымдастықтың үнсіздігі талибанның әйелдерді жаппай таспен атқылап өлтіруді жалғастыру туралы мәлімдемесіне мүмкіндік жаратты, дейді құқық қорғаушылар.

Сафия Арефи, заңгер және ауғандық "Әйелдердің үміт терезесі" адам құқықтары ұйымының жетекшісі,  бұл хабарландырудың ауған әйелдерін 1990 жылдардағы Талибан билігінің ең зұлмат күндеріне қайта оралатынын  айтты.

"Талибан көшбасшысының бұл мәлімдемесімен жеке жазалаудың жаңа тарауы басталды және ауған әйелдері жалғыздықтың тереңдігін бастан кешіріп жатыр, - деді Арефи.

"Енді олардың қасында тәліптердің жазаларынан құтқаратын ешкім жоқ. Халықаралық қауымдастық әйелдер құқығының бұзылуына қарсы үнсіз қалуды таңдады".

"Талибан" қозғалысының жоғарғы жетекшісі Хибатулла Ахунзада демалыс күндері бұл топ Ауғанстанда шариғат заңдарын түсіндіруді, соның ішінде неке адалдығын бұзғаны үшін әйелдерді ашық түрде ұру мен таспен ұруды қалпына келтіретінін жариялады.

Өткен сенбіде Ауғанстандағы Талибанның бақылауындағы радиотеледидарияда таратылған аудиожазбада Ахунзада:

 "Әйелдерді ашық түрде таспен ату немесе кейде неке адалдығын бұзғаны үшін қамшылау, бұл сіздің демократиялық принциптеріңізге қайшы келетіндіктен, сіз мұны олардың құқықтарын бұзу деп атай аласыз", - деді ол: "[Бірақ] мен Алланы, ал сіз шайтанды таңдайсыз", - деді.

Ол бұл әрекетін Талибанның Батыс ықпалына қарсы күресінің жалғасы деп ақтады.

"Талибанның жұмысы Кабулды басып алумен аяқталған жоқ, ол енді ғана басталды", - деді ол.

Ауғанстандық әйелдер құқықтарын қорғау ұйымдары бұл жаңалықты қорқынышпен қарсы алды, бірақ таң қалмады және елдегі 14 миллион әйел мен қыздың қалған құқықтары мен қорғалуының жойылуы деп мәлімдеді.

Сахар Фетрат, Human Rights Watch ұйымының ауған зерттеушісі:

"Олар өздерінің дөрекі саясаттарын бірінен соң бірі сынап көрді және осы деңгейге жетті, өйткені оларды теріс қылықтары үшін жауапқа тартатын ешкім жоқ. Ауған әйелдерінің денелері арқылы Талибан моральдық және әлеуметтік тәртіпті талап етеді және бұйырды. Баршамызға ескерту керек, егер бақылаусыз қалса, олардың саны көбейеді",-деді.

2021 жылдың тамызында билікке келгеннен бері Талибан Ауғанстанның Батыс қолдайтын конституциясын жойып, қолданыстағы қылмыстық кодекстердің жұмысын тоқтатып, олардың орнына шариғат заңдарын қатал әрі фундаменталистік түсіндіруге көшті. Олар сондай-ақ әйелдер адвокаттары мен судьяларына тыйым салды, олардың көпшілігін бұрынғы үкімет кезінде жұмыс істегені үшін қудалады.

Ауғанстандық белсенді және Amnesty International ұйымының белсендісі Самира Хамиди:

"Алайда, олардың көшбасшысының әйелдерді жаппай таспен атқылап өлтіру туралы соңғы мақұлдауы халықаралық адам құқықтары туралы заңдарды, соның ішінде Седауды [Әйелдерге қатысты кемсітушіліктің барлық нысандарын жою туралы конвенцияны] өрескел бұзу болып табылады",-деп айтты.

Хамиди ауған әйелдері қазір қуғын-сүргін мен әділетсіздіктен қорғануға дәрменсіз екенін айтты.