Кәсіпкер өміріндегі тәуекел: қиындықтар мен жетістіктер

Арген Нуржанов — ROI тұтынушылар кооперативінің негізін қалаушы, тәжірибе мен кәсіпкерлік сезімі мол адам. Экономикалық білім алғаннан кейін ол құрылыс және жиһаз саласында ұзақ жылдар бойы бизнесін жүргізді. Бірақ оның армандары дәстүрлі кәсіпкерлік шеңберінен асып түсті.

2017 жылы Арген 15 сотық жер учаскесіне ие болып, таунхаус салуды ойлап тапты. Ол эскизді жобасын жасап, есептеулер жүргізіп, 6 үй салу жоспарын ұсынды. Әр үйдің жалпы алаңы 720 м² болды, ал инвестиция көлемі бар болғаны $4000 әр адамға. Негізгі идея 30 білікті құрылысшыны бір күннен кезек-кезек жұмыс істеуге жұмылдырып, ай сайынғы жарналармен тек құрылыс материалдарына қаржы жинау болды.

Бұл құрылым үш ай ішінде жобаны аяқтауға мүмкіндік берді, құрылысшылардың жалақысын төлемей тек материалдар үшін қаражат жинап, құрылыс процесін жылдамдатты. Әр үйдің сатылымы $90,000 бағамен бағаланып, бұл үлкен пайда мен жаңа жобаларды іске асыру мүмкіндігін туғызды. Алайда жобаның аяқталмауына қатысушылар арасындағы келіспеушіліктер себеп болды, олардың барлығы бірдей үлес алуды қалады.

Осы тәжірибеден кейін Нуржановтың топтасу арқылы мақсатқа жету идеясы одан әрі дамыды. Ол кооперативтік қозғалыстың тарихын зерттеп, алғашқы кооперативтердің 200 жылдан астам уақыт бұрын пайда болғанын анықтады. Мұндай қозғалыстың негізін қалаушылар арасында Бенджамин Франклин, Роберт Оуэн, Райффайзен сынды тарихи тұлғалар және Ресейдегі кооперативтік мектептің өкілдері болған.

Шабыттанып, Арген тұтынушылар кооперативін құруға шешім қабылдады, бірақ құрылымының қаржылық пирамидаларға ұқсастығын ескеріп, қатысушылар үшін әділ механизм құруды мақсат етті. Ол бұл үшін бірегей қаржылық алгоритм жасап, оны әдеби туынды ретінде патенттеді.

2018 жылдың 6 желтоқсанында ROI кооперативі ресми түрде тіркеліп, 2019 жылдың 15 ақпанында жұмысын бастады. Құрылтайшылар ретінде Арген және оның туыстары, Киреевтар отбасы болды. Алғашында жұмыс сәтті жүрді, бірақ кейінірек жанжалдар туындады. Кооперативті басқаруға қатыспаған Киреевтар есеп талап етіп, кооператив қаражатынан төлемдер жасауды сұрады. Олар талаптарының орындалуына байланысты 360 миллион теңге сомасында талаптар қойды, бұл жаңа келіспеушіліктерге әкелді. Заң бойынша пайлық жарна тек 240 000 теңге көлемінде қайтарылуы керек еді, бірақ Киреевтар мемлекеттік органдарға шағымданып, бұл қылмыстық іс қозғауға және бірнеше тексерулерге себеп болды.

Кооператив маңызды қиындықтарға тап болды. Сот орындаушыларының шешімімен есеп-шоттар бұғатталып, төлемдер кешігіп, қатысушылардың наразылығы артты. Барлығы сенім дағдарысына әкеліп соқты. Алайда Нуржанов кооперативтің қайта қалпына келуіне үміт артады. Ол қарыздарды қайта құрылымдау жоспарын жасап, кредиторлар реестрін құрып, төлемдер кестесін анықтауды ұсынды, бұл кооперативті заң талаптарына сәйкес қайта іске қосуға мүмкіндік бермек.

Бүкіл қиындықтарға қарамастан, ROI кооперативі инновациялық шешімдер мен өзара көмек көрсетуге ұмтылыстың символы болып қала береді.