Weekend
Біз ағылшын тіліндегі латын әріптерімен өте жақсы таныспыз. Күнделікті өмірімізде қолданатын заттардың атауында көп кездестіреміз. Мысалыға, сусабыны, жеміс шырындары, балалар ойыншықтары, киімдердің этикеткалары және т.б. Сәйкесінше, біз интуитивті түрде оларды түсініп, оқи аламыз
Алайда, алфавиттің өзінде біршама тоқталуымыз керек. Себебі, Ұлыбритания, Америка және ағылшын тілін сөйлейтін елдерде мекен-жайды, жеке мәліметтерді әріптеп айту әдеті қалыптасқан.
Мысалы, Mary Price әріптен айтылғанда/emeia:wai pi:a:aisi:i:/ болады. Сонымен қатар, қысқартылған компания, фирма, бренд атаулары әріп бойынша оқылады. Мысалы,BMW/bi: em 'dʌb(ə)lju:/, H&M/eitʃænd em/.
Сырт көзге қиын болып көрінгенмен, ағылшын тілінің алфавиті өзіміздің тілден әлде қайда әріпі де аз, үйренуге де жеңіл. Бар болғаны, 26 әріп және оның ішіндегі 6 әріп дауысты дыбыстар (A, E, I, O, U, Y). Алфавитті және оның оқылуын толығырақ зерттеп көрейік.
Ағылшынша сөздердегі дауысты дыбыстардың дұрыс айтылуы және оқылуында өзіндік ерекшеліктер бар. Олар әрдайым алфавиттегі дыбысқа сәйкес келе бермейді. Солайша, Аa әріпі дәйім /ei/ болып оқылмайды. Мысалы, apple, cat, talk және т.б. Дауысты дыбыс қандай буында тұрғанына байланысты әріптің оқылуы өзгереді.
Ашық және жабық буындарда кездесетін екпінді буын мысалдарында толығырақ тоқталайық.
Ашық буын дауысты дыбыспен аяқталады. Яғни, дауыссыз дыбыспен жабылмаған. Мысалы, she, stu-dent, po-ta-to, fi-nal.
Ал жабық буын дауыссыз дыбыспен аяқталады. Мысалы, doc-tor, shell, kilt.
Ашық екпінді буында дауысты дыбыстар өздерінің алфавиттегі дыбысталуына сәйкес келеді. Мысалмен пысықтап көрейік:
Ал, a, o, u дауысты дыбыстары екпінсіз буында әрең естілетін /ə/ дыбысын береді. Сонымен қатар, барлық екпінсіз дауысты дыбыстарrәріпінің алдында келсе,/ə/дыбысын береді. Мысалы,
pre-fer /pri’fз:/ -дұрысырақкөру
Дауыстыдыбыстарғақарағандадауыссыздардыңсаныкөп.Ол бір жақтан жақсы. Себебі, ағылшын тілінде дауыссыз дыбыстардың оқылуында қиындықтар жоқ. Bb, Dd, Ff, Hh, Jj, Kk, Ll, Mm, Nn, Pp, Tt, Vv, Ww, Xx, Zz дауыссыз дыбыстары сөздерде заң бойынша /b,d,f,h,dz,k,l,m,n,p,t,v,w,x,z/ болып оқылады. Ал қалған дауыссыз дыбыстар қосарлас дыбыс береді.
Сс әріпіe, i, y дауысты дыбыстарының алдында келсе /si/ болып оқылады. Қалған басқа жағдайларда /k/ болады. Мысалы:
Qq және Rr дауыссыз дыбыстары ерекше. Q әріпі/kw/деп те оқылады. Мысалы, quick/kwik/- жылдам немесе queue /kju:/ - кезек сөздері.
Rәріпі көп жағдайда айтарлықтай дауыс бермейді, өте әлсіз. Дауысты дыбыстан кейін келсе, оның дыбысын созады, мысалы, car/ka:/- көлік. Алайда,rәріпі сөздің басында келетін болса, өз дыбысын береді. Мысалы, Rick /rik/ - Рик.
Қорытындылай келе, біз ағылшын алфавитімен таныстық. Оның дауысты және дауыссыз дыбыстарының дұрыс оқылуын үйрендік. Сонымен қатар жаңа сөздер үйрендік және олар сізге болашақта пайдалы болады деген үміттемін.
Алмас
Қосымшаны жүктеп алыңыз
