Қытай мен АҚШ арасындағы сауда соғысы Қазақстанға қалай әсер етеді?

"Менен "Қытай мен АҚШ арасындағы сауда соғысы қытай-қазақ қатынасына зияны тиюі мүмкін бе, екі елдің ынтымақтастығы жоғалмай ма, "бір белдеу, бір жол" бірлескен жобасына кедергі келтірмей ме, бұл соғыстан кім жеңеді?" деп көп сұрайды қазақстандық достарым" дейді Чжан Сяо.

Ал "мен қытай-америка арасында болып жатқан жағдайлар "Бір белдеу, бір жол" бірлескен құрылысына еш әсер етпейді, зияны тимейді" деп сендіремін" дейді тағы да қытай елшісі. 

"Жақында Қазақстан Республикасының Тұңғыш Президенті Нұрсұлтан Назарбаев Қытай Халық Республикасының Төрағасы Си Цзиньпиннің шақыруымен Қытайда өткен «Бір белдеу, бір жол» халықаралық ынтымақтастықтың екінші форумына қатысты, онда ол маңызды және мазмұнды баяндама жасады. Ол «Бір белдеу, бір жол» жобасын жоғары бағалады және оны бүкіл адамзатқа үміт әкелетін тамаша бастама деп атады. Бүгінгі таңда 55 жобаның 15-і Қытай мен Қазақстанның өндірістік қуаттылығы арасындағы ынтымақтастық аясында іске қосылды, ал тағы 11 жоба биыл жұмысын бастайды. Президент Си Цзиньпин тұңғыш президент Нұрсұлтан Назарбаевпен жылы кездесу өткізіп, оған Қытай азаматтары үшін ең жоғары мемлекеттік награда - «Достық» орденін тапсырды. Бұл қытай-қазақстан қатынастарының дамуындағы тарихи сәт қана емес, сонымен бірге «Бір белдеу, бір жол» құрылыс процесінде жарқын із қалдырады. Ал мамыр айында ҚКП Орталық Комитеті Саяси бюросының тұрақты комитетінің мүшесі, ҚХР Мемлекеттік кеңесі Премьер-министрінің бірінші орынбасары Хань Чжэнь 12-ші Астана экономикалық форумына және Қазақстан үкіметінің шақыруымен Қытай мен Қазақстан арасындағы аймақаралық ынтымақтастықтың екінші форумына қатысты. Сапар барысында ол Президент Қасым-Жомарт Тоқаевпен, Премьер-Министр Асқар Маминмен және Премьер-Министрдің бірінші орынбасары Әлихан Смайыловпен кездесті. Бұл біздің елдеріміз арасындағы қатынастардағы тағы бір маңызды қадам, ол Қытай-Қазақстан жан-жақты стратегиялық серіктестігін дамытуға жаңа серпін берді. 

Мен Қытай мен Қазақстанның адамзаттың біртұтас тағдыры қауымдастығын құруға бірінші болып ұмтылысына ешкім кедергі жасай алмайтынына сенімдімін. Екі ел басшыларының дұрыс басшылығымен әр түрлі салалардағы ынтымақтастық сыртқы факторлардың әсерінен бәсеңдеп қана қоймайды, сонымен бірге жеделдейді. Осы жылдың төрт айында екіжақты тауар айналымы 5,73 миллиард долларды құрады, бұл өткен жылдың сәйкес кезеңімен салыстырғанда 5 пайызға артып, Қазақстанның Қытайға экспорты 22,1 пайызға артты. Біздің міндетіміз - елдеріміздің көшбасшыларының келісімдерін толығымен орындау, «Бір белдеу, бір жол» бастамасы шеңберіндегі ынтымақтастықты арттыру және стратегияларды үйлестіруді тереңдету, қаржы, ауылшаруашылығы, жаңа энергетика және басқа салаларға баса назар аудара отырып, өндірістік қуаттылық жобаларын тиімді іске асыру. т.б. Осылайша, біздің халықтар бір-бірімен тығыз байланыста болады және дамудан одан да көп дивидендтер алады.

Егер біз сауда соғысында кімді жеңетініміз туралы сөйлесетін болсақ, онда бұл сұрақ көбіне көп қызықтырады. Мен болжаушы емеспін, кім және қашан жеңетініне жауап бере алмаймын. Сауда туралы айтатын болсақ, қытайлар ежелден-ақ құндылықтарды дәріптеген - достық байлық әкеледі. Бізді «бейбітшілік бәрінен бұрын» деп үйреткен. Қарапайым тілмен айтқанда, «сіз де, мен де, біз бәріміз жақсымыз». Үлкен тортты бірге пісіріп, бәріне бай және бақытты болу үшін бөліскен жөн. Сауда соғысына қосылу ешқашан Қытайдың әдейі нұсқасы болған емес. Біз ешқашан сауда соғысы арқылы біреуді жеңеміз немесе жеңеміз деп ойлаған емеспіз.

Қытай әлемдік экономиканың жаһандану дәуірінде әр ел жаһандық өндіріс тізбегінің ажырамас бөлігі болған кезде барлық елдердің үкіметтері сауда ынтымақтастығын қалай дамыту керектігін және сауда кедергілерін орнатпау керек деп санайды. Ақымақ адам өзінің жеке басының мүддесі үшін сауда соғысын қоздырып, басқаларға да, өзіне де зиян келтіреді, шығыстық даналықта айтылғандай, «тас көтерген адам аяғынан шалынады». Мұны Аспан асты елінің бес мың жылдық тарихы дәлелдейді. Егер менің достарым мен, кем дегенде, Батыс психологиясының қағидаларын басшылыққа алып, сауда соғысын кім жеңеді деген тақырыпты талқылаймын деп талап етсе, онда мен күлетін адам әлемдік тенденцияларды ұстанатындығын айтқым келеді" деп ойын жеткізді дипломат.