Әлем
Олар соғыстан қашу мақсатында өз үйлерін тастағаннан кейін уақытша портты қайдан тапқанын білмейді. Bugin.kz порталы Украинадан кетіп, қазір Германияда өмір сүріп жатқан украин әйелдерінің DW басылымына берген сұхбатын жариялайды.
Александра Киевтен 23 наурызда кеткен. Қазір ол Бергиш-Гладбах қаласында тұрады: «Үйге қайтқым келеді, бірақ бұл мүмкін емес. Тіпті ол жақта жарылыс болып жатса да, кейде бәрін тастап, Киевке кеткім келеді. Бұл жерде бейтаныс адамдардың арасында жүру өте қиын. Біз Украинаны қайта қалпына келтіру үшін барынша өмірімізді сақтап қалуымыз керек. Осы ой қиын жағдайды жеңуге көмектеседі».
/>
Оның естеліктері: «15 наурызда мен кетемін деп шештім. Жақын жерде метро жарылып кетті. Қабырғалардың дірілдегенінен оянып кеттім. Таңертең сағат 7-де үйден шығып, қайта оралған жоқпын. 23 наурыз күні Львовқа баратын пойызға мініп, құрбымның үйіне барып қондым. 26 наурызда Львовта жарылыс болды. Мен жертөледе отырып: «Құдай, ертеңгі күнге дейін өмір бергейсің» деп ойладым. Еріктілердің Львовтан Богуминге дейн баратынын білдім. Чехиядан Германияға кетіп қалдым».
Александра Кировоградта дүниеге келген. Киевте 19 жыл тұрды.
«Мен жақсы жерде, жақсы пәтерде, Подильдегі үйде, ескі қалада, тарихи орталықта тұрдым, IT-компанияда жұмыс істедім», - дейді ол.
Суретте: Киевтегі Лобановский даңғылындағы үй, оқ ату кезінде Александра болған баспанадан алыс емес жер.
Ол жертөледе өткен күндері мен соғыстың алғашқы күндерін былайша еске алады: «Үшінші күні тамақ таусыла бастады, шашымды байлауға да күшім жетпеді. Жертөледе дәретхана мен қолжуғыш бар еді, ыдыс жууға болады, бірақ душ қабылдау мүмкін емес еді. Көбінесе жертөледе отыратынмын, оның үстіне жертөленің барлық жерінен су ағады.
Германияда барлығы көмектесіп жатыр. Еріктілер киім-кешек берді, гуманитарлық көмек, азық-түлік, ай сайынғы әлеуметтік көмек бар. Мен үшін ең басты мәселе - неміс тілін білмеуім. Неміс тілін білмесеңіз, барлық жерде қиын екен. Тілді білсем, мен қазірдің өзінде жұмыс істейтін едім. Мен тек украин, орыс, ағылшын тілдерін меңгергенмін. Мұнда қанша уақыт болатыным белгісіз», - дейді Александра DW арнасына берген сұхбатында.
Елена 10 наурызда балаларымен Киев облысынан кеткен. Қазір Кельн қаласында тұрады.
«Мен Донецк облысында дүниеге келдім. Менің Отаным - Авдиевка. 2014-2015 жылдары 8 ай оқ, атыс астында өмір сүрдік. Сосын... 24 ақпанда. Құдай-ау, соғыс... Мен таң қалдым, сене алмадым».
Елена 2015 жылдан бері Клавдиево-Тарасово ауылында тұрады.
Алғашқы екі апта туралы:
«Ауылдың өзінде орыс солдаты болған жоқ. Бірақ жақын жерде Буча, Макаров, Бородянка... Жан түршігерлік снарядтар болды. Жан-жақта орыс немесе украин солдаттары болды, олар бізге оқ жаудырды.
Мен сөмкелерімді жинап, кетемін деп шештім. Себебі ол жерде қалу - бәрін қатерге тігу. Өмірімді ғана емес, денсаулығым мен балаларымды да қатерге тігу еді. Олар мүгедек етуі, зорлауы мүмкін».
Елена мен оның балаларын бейтаныс ерлі-зайыпты көлігімен алып шыққан.
«Біз ресейлік бақылау бекеттері болуы мүмкін деп естідік: егер көлік ұнамаса, оқ атыс басталуы мүмкін. Жүйкем жұқарды. Мен балаларды қалай отырғызарымды білмедім. Құдайға шүкір, аман-есен шықтық. Жолда украиндық әскери киім киген мәйіттер жатты.
Мен Пржемысльде шекарадан өттім. Бізді босқындар лагеріне апарды. Польшада өте жақсы қарсы алды. Лагерьде әртүрлі елден келген еріктілер болды. Көліктерінде қарапайым адамдар отырды. Мен аудармашы таптым, ол мені Германиядан келген Пауль және Тим есімді кельндық жігіттермен таныстырды. Мен Германияға барамын деп шештім».
Суретте: Киев облысындағы гуманитарлық көмек алуға кезекте тұрғандар.
Елена өзін өте бақытты деп санайды.
«Мен мұнда бұрын ешқашан болған емеспін, бірақ менің барғым келетін жалғыз ел осы болды. Пауль мен Тим маған баспана табуға көмектесті. Мен мұнда өзімді жақсы және қауіпсіз сезінемін. Біз Германияда қаламыз деп ойлаймын. Балалар неміс мектебіне, ал мен тіл үйренуге бардық. Екі рет соғыстан қаштық, енді балаларымның тыныштықта өмір сүргенін қалаймын», - дейді әйел DW арнасына берген сұхбатында.
Татьяна Харьковтан 5 наурызда аттанды. Қазір Бонн қаласында тұрады. Украинада ол үш апта бойы баласымен бірге оқ астында қалды.
«Менің 10 жасар қызым қатты қорқып, жиі жылап, үнемі: «Анашым, мен осында өлмеймін бе?» - деп сұрайтын. Кетіп қалудан қорықтым, бірақ мынадай жағдайда бала қарайтындай халім болмады», - дейді әйел.
Оның кеткені туралы: «Біз Польшадан 5 күнде Львовқа жеттік. Поляк шекарашылары күлімсіреп, үнемі біздің қазір қауіпсіз екенімізді айтып, сөмкелерді алып жүруге көмектесті. Еріктілер бізді балаларға арналған ойыншықтар, ыстық тамақ және толған сөмкелермен қарсы алды. Германияға баратын жолдарды түсіндірді».
Суретте: Татьянаның қызы жарылыс заттарын сақтайтын орында.
Татьяна қызымен Польшадан Германияға кетті: «Біз үлкен чемоданмен және бірнеше сөмкемен бардық. Берлинде вокзалда аз уақытқа дүкенге бардық, ал чемоданды перронға қалдырдық. Біз қайтып барғанымызда, олар жоғалып кетті. Біз Боннға 11 наурызда келдік. Қызым екеумізді қонақүйдегі шағын бөлмеге тегін орналастырды».
/>
Татьяна Германияға және басқа да Еуропа елдеріне көрсеткен көмегі үшін алғысын білдіреді: «Мен аман болсам да, жүрегім Харьковта, отбасыммен және достарыммен бірге жүр. Күнде кешке тағы да бомбалады, тағы біреу жараланды, өлгендер бар деген хабарды оқимын. Күнде таңертең жауап беріп, бізде бәрі жақсы дейді деген үмітпен қоңырау соғамын».
Түсірілім кезінде Татьянаның қызы көрпенің астына тығылған.
«Қызым психологпен жұмыс істеп жүр, психологиялық жарақат алды. Ол менен Ресей Германияға шабуыл жасай ма деп сұрайды. Жақында көшеде келе жатып, петардтарды естідік. Ол маған жақындап, жасырыну керек деп айқайлады. Менің әрекетім оған әсер етпейді. Кейде бөлмеде жалғыз қалған кезде ваннаға тығылады», - дейді әйел.
Инна мен Ксения екеуі Германияға олармен уақытша тұруды ұсынған достарына қонаққа келгенін айтады. Балалар Украина мектептерінде онлайн режимде оқуын аяқтайды. Әйелдер баспана және заттар беріп көмектескендердің барлығына алғыстарын білдіреді.
Ксения мен Инна Одессадан кетті. «Біз надандықта өмір сүріп жатырмыз, әрі қарай не боларын білмейміз. Біз елімізді қалпына келтіруге тура келетінін жақсы түсінеміз. Көп уақыт жұмыс болмайтыны анық, экономикаға зиян келді. Ал бұған барлық украиндықтар дайын отыр. Бірақ әрі қарай не істеу керегін ешкім білмесе, ең қиыны - осы», - дейді олар.
DW арнасына берген сұхбатында Ксения былай деп еске алды: «24 ақпанда үйіміздің үстінен бірдеңе ұшып өтті. Сірә, зымырандар атылды. Біз бұл дыбыстардан әлі қорқамыз. Балалар оларды ұмытып кетуі мүмкін, бірақ біз ешқашан ұмытпаймыз. Қалада дүрбелең басталды. Дүкендерде адамдар бәрін сыпырып тастады, жанармай құю бекеттерінде кезек болды. Мен немере ағама қоңырау шалдым. Азық-түлік, жөргек сатып алуға жүгірдік. Біздің үйде бәрі дәлізде еденде ұйықтады. Приднестровьеге көлікпен бардық».
/>
Ксения мен оның немере сіңілісі Инна Приднестровьеде екі апта тұрды. «Приднестровье тым ресейшіл болғандықтан, күйеуіміз ол жерден кетіңдер деді», - дейді Инна.«Жолда көлік бұзылып қалды, біз Румынияда, Венгрияда, Австрияда түнедік. Венада еріктілер вокзалда тегін билеттер алып беріп көмектесті. Венадан Германияға пойызбен бардық». Суретте: Инна мен оның ұлы Германияға келген сөмкелер.
Инна (суретте) Одессаға оралғысы келеді. Ксения былай деп қосты: «Біз мұнда қонақпыз, үйіме барғым келеді. Бірақ бару мүмкін емес, өйткені күйеуім үзілді-кесілді қарсы болып отыр. Мен өз қаламды ешқашан тастаған емеспін. Егер күйеуім қасымда болса, мен өзімді басқаша сезінер ме едім. Ол үйде, біздің көшеде патруль болып жүр...».
Нұрила Жұмаділлә
Қосымшаны жүктеп алыңыз
