ТӘРБИЕ
Жапония өзінің қайталанбас дәстүрлері мен әдет-ғұрыптарымен танымал. Осындай ерекше дәстүрлердің бірі мукоёси деп аталады. Бұл ғұрыпқа сәйкес, жапон отбасылары ересек жігіттерді асырап алады. Күншығыс елінде асырап алынған азаматтардың 98%-ы балалар емес, ересек ер адамдар. Бұған экономист Стивен Левитт пен журналист Стивен Дубнер Freakonomics кітабында келтірілген ресми деректер дәлел. Бірақ жапондар неге ересектерді асырап алады деген заңды сұрақ туындайтыны рас. Бұл сұрақтың жауабын Bugin.kz порталы іздестіріп көрді.
"Мукоёси" тәжірибесі - жапон мәдениетінде тамыры тереңге жайылған дәстүр. Бұрындары отбасыларда ер мұрагер болмаған немесе ұрпақты жалғастыра алмаған кезде осы дәстүрге бет бұрған. Бұл - әулеттің жалғасуын қамтамасыз ету және отбасы мұрасын сақтау тәсілі болды.
Ақша мен тауар дәстүр бойынша үлкен ұлдан бастап ер тұқымы арқылы берілетін бұл дәстүр жүздеген жылдар бұрын пайда болды. Алайда, егер ер адамның отбасында ұл балалары болмаса, онда асырап алынған ұлдар отағасы қайтыс болғаннан кейін мұрагерлікке ие болып, отбасылық кәсіпті жалғастыра алады деп есептелді. Егер отбасында мұрагер тек қыз бала болған жағдайда қыздың күйеуі оның фамилиясын алып, әйелінің ата-анасына бір мезгілде күйеу бала және ұл болады. Мұндай еркектерді мукоёси деп атайды.
Тек пен бизнесті сақтау
Жапондық отбасылар үшін тегі мен бизнесін сақтау ерекше маңызға ие. Кәмелетке толған ер адамды асырап алу оларға тегін сақтауға және бизнес мұрасын жалғастыруға мүмкіндік береді. Бұл әсіресе өз тарихы мен құндылықтарын сақтағысы келетін бизнесі немесе дәстүрлі қолөнері бар отбасылар үшін өте маңызды.
Әлеуметтік-экономикалық қысым
Жапон қоғамында ерлерге, әсіресе тұңғыш ұлдарға отбасы мұрасын жалғастыру және қартайған шағында ата-анасына қамқорлық жасау үшін айтарлықтай қысым бар. Десек те, бүгінгі таңда көптеген жігіттер мансап пен тәуелсіздікке ұмтылып жатқанда, олар отбасылық мұраға байланысты жауапкершіліктен бас тартуы мүмкін. Кәмелетке толған ер адамды асырап алу отбасына бұл қысымды жеңілдетуге және ата-анаға қамқорлық жасауға мүмкіндік береді.
Әлеуметтік және эмоционалдық қолдау
Кәмелетке толған ер адамды асырап алу отбасына қосымша әлеуметтік және эмоционалдық қолдау көрсетуге мүмкіндік береді. Ол түрлі жағдайларда отбасы сенетін және сүйенетін сенімді адамға айнала алады. Сондай-ақ бұл отбасылар арасындағы байланысты нығайтып, қарым-қатынас пен қолдау шеңберін кеңейтудің бір жолы.
Мәдени және діни дәстүрлер
Мукоёси жапон мәдени және діни дәстүрлерімен де байланысты. Кейбір жағдайларда кәмелетке толған жігітті асырап алу оның маңыздылығы мен ата-бабаларымен байланысын атап өту үшін діни рәсімнің немесе отбасылық рәсімнің бөлігі ретінде жүзеге асырылуы мүмкін.
Бала асырап алу арқылы аман қалған танымал компаниялар да аз емес. Бұл дәстүрдің ең жарқын мысалдарының бірі 1937 жылы Киичиро Тойода негізін қалаған Toyota Motor Corporation болып табылады. Suzuki Motor Corporation компаниясын асырап алынған ұлдары басқаратындығымен де танымал. Компанияның қазіргі президенті және бас атқарушы директоры Осаму Сузуки корпорацияны басқаратын төртінші асырап алынған ұл.
Сондай-ақ әлемдегі ең көне отбасылық бизнес ретінде Гиннестің рекордтар кітабына енген Zengro Hoshi қонақ үй кәсібін айтуға болады. Бұл бизнес Жапонияда 1300 жылдан бері жұмыс істеп келеді және көшбасшылардың 47 буыны бар. Егер отбасында тек қыздар дүниеге келсе, онда отбасы оларға осы есім мен фамилияны алатын күйеу табады.
Мукоёси - терең тарихи және мәдени тамыры бар ерекше жапон дәстүрі. Бұл отбасылық мұраны, бизнесті сақтау және отбасына әлеуметтік және эмоционалдық қолдау көрсету тәсілі ретінде қызмет етеді. Ересек жігітті асырап алу тәжірибесі жапондық отбасыларға олардың өмір сүруі мен ұрпақ жалғастыруы үшін маңызды деп санайтын құндылықтарды сақтауға мүмкіндік береді.