Джулиан Ассанж кім: Wikileaks туралы 10 дерек

WikiLeaks - дау-жанжалды интернет-порталы. Оның негізін қалаушы Джулиан Ассанж аз уақыт ішінде ірі саясаткерлер мен актерлердің танымалдығымен тең келетін әлемдік супер жұлдыз атанды. Джулиан Ассанж бұрынғының хакері және қазіргі ақпарат бостандығы үшін күрескер. Ассанж "Жыл адамы" атағына лайықты бірден бір адам. WikiLeaks сайты қауіпті мәлімдемелер мен ақпараттарды жариялаудан қорыққан жоқ. Бүгін сіздерге Джулиан Ассанж туралы маңызды деректерді айтуды жөн көрдік.

1. Wikileaks сайтының атауы «wikis - ақпараттың шығу көзі» деген мағынаны білдіреді. Дегенмен қазіргі уақытта бұл аударманың сайтқа еш қатысы жоқ. Алғашқыда Ассанж Джулиан сайтқа ерекше бір жүйе енгізді. Ол порталға кез келген адам ақпарат жариялай алатындай арнайы форманы қолданды. 2006 жылы Ассанж Wikileaks ақпараттық порталын Бразилиядағы Дүниежүзілік әлеуметтік форумда таныстырды. Оның айтуынша, сол жылы сайт әлем бойынша 1 миллион құпия құжатқа ие болды және осы кезде олар ерікті редакторларды сайтта қызмет етіп, көмектесуге шақырды.

2. Австралия азаматы Джулиан Ассанж бала кезінен өте мықты хакерлердің бірі болды. Ол компьютерлік желілер туралы кітап жазды, ал 90-шы жылдың басында компьютерге деген қызығушылығының арқасында Австралия билікке араласуға мүмкіндік алды. Ассанж шифрлау бағдарламасының, сонымен қатар алғашқы порт сканерлерінің бірі Интернет-іздеу бағдарламасының авторы.

3. Википедияның негізін қалаушылардың бірі Ларри Санджер Ассанжды Америка халқының жауы деп есептеді.

4. Бірнеше ықпалды республикалық саясаткерлер Джулиан Ассанжды террорист ретінде сынға алып, көзін құртқысы келді. Сара Пэйлин оны «кінәсіз құрбандардың қанын қолына алған қарсылас агент» деп атады. «Кейблгейт» деп аталатын соңғы ақпарат көзі (АҚШ елшіліктерінің кабель-телеграммалары) қараша айынан бастап АҚШ адвокатурасы Ассанжға тыңшылық жасау туралы айып тақты.

5. Ассанж Исландияда қабылдануы тиіс "сөз бостандығы үшін жұмақ"  деп аталатын арнайы заң жүйесінің бастамашысы. Ол осы елде өкілдіктерін тіркейтін БАҚ-тарға оның заңнамасын қорғауға және әлемнің басқа елдерінде өзінің жарияланымдары үшін сот қудалауынан қорықпады. Ассанждың негізгі серіктесі Исландия Парламентінің депутаты Биргитт Йонсдоттир болды.

6. Соңғы жанжалдан кейін Йонсдоттир Ассанжды қанішер деп айыптап, Wikileaks ісіне зиян келтірмеу үшін бір жаққа шығуға шақырды.  Суретте: активист Джулиан Ассанждың қолдауымен өнер көрсетеді.

7. 2010 жылдың күзінде Wikileaks 400 мың беттен тұратын жауынгерлік қақтығыстарға толы тарихтағы ("Ирак досье")  соғыстың егжей –тегжейлі, толық сипаттамасын жариялайды. Сонымен қатар, олар бұрын-сонды айтылмаған 15 000-нан астам бейкүнә халықтың қаза болуының жағдайы туралы сөз қозғайды. Суретте: Ирак балаларының ойыны.

8. Wikileaks порталының арқасында әлемдік саяси тақырыптардан хабардар болдық.

9. Ассанжға көмектесіп, Wikileaks-ті әлемдік нарыққа енгізуге септігін тигізген 21 жастағы Брэдли Мэнинг болды.  Ол Ауғанстан, Ирак туралы маңызды ақпараттардың көшірмесін жасап, Ассанжды маңызды мәліметтермен қамтамасыз етіп отырды. Өкінішке орай Мэнингоны экс-хакер басшылыққа ұстап береді. Ал Менинго өлім жазасына кесіледі немесе өмір бойына абақтыға жабылады.

10. Джулиан Асанж шын мәнінде әлемнің жауы емес. Ол 10 жылдан астам уақыт өз мақсаты үшін күресті.