Сұлулық әлемді құтқара ма?

Алғашқы «Сұлулық сайысы» Гера, Афина және Афродита құдайларының мифтік сайысынан бастау алған. Олар Паристі (адамды) сайыстың қазылар алқасы қылып қойып, басты сыйлық ретінде алма ұсынған. 

Сайыс нәтижесі бойынша ең әдемі – Афродита болып шыққан. Ежелгі Трояда олар Илионның ең сұлу қызын таңдағаны туралы жанама дәлелдер сақталған. Қазылар алқасының құрамына әншілер, мүсіншілер, шешендер және жауынгерлер кірген дегенде болжамдар бар.

Ежелгі Вавилонда сұлулық байқауынан кейін жеңімпазға сұлу атағы беріліп қана қоймай, оған баға белгіленген: қыздың есімін атағанда, ер адамдар бағасын айтқан. Байқау нәтижесінде тағайындалған ақшаға оны отбасынан сатып алуға болатын.

Ежелгі Қытайда, сондай-ақ Инкалар мен Малайзияда сұлу әйелді таңдаудың арнайы ережелері жасалған. Жеңімпазды таңдап, оны құдайға немесе рухқа салтанатты түрде құрбан жасаған.

Қатал исламдық моральға қарамастан, Осман империясының гаремдерінде де көңіл көтеріп, ең сұлу күңдер таңдалған.

Австралия мен Тынық мұхит аралдарының тайпалары ХХ ғасырға дейін жарыстар өткізген: үйленбеген келбетті қыздар жалаңаштанып та жарысып жатты. Жеңімпазға «ауылдағы ең атақты жігіт» үйленген.

Угандада да сұлулық сайыстар өткізіліп тұрған, бұл жерде аса бет-әлпетке ешкім қарамады. Олар ең әдемі бөксе иесін таңдады. Кейбір жеңімпаздар шынымен де артықшылықтарға ие болғаны соншалықты олар сырт көмексіз тұра алмаған.

Ресейде ұзақ уақыт бойы патшаның жұбайын сайыс нәтежиесі бойынша таңдаған. Ол үшін мемлекеттің барлық аймақтарынан түрлі отбасылардың қыздарын жинаған. Қыз баланың жағдайы мен өркендеуі маңызды емес болған, тек сұлу әрі дені сау болуы міндетті еді.

Жыл сайын әлемдегі ең сұлу қыздардың байқауы 1926 жылы АҚШ-та ұйымдастырылды. Дәл сол жерде қазір бәріне таныс форма қалыптасты: қатысушылардың алдын-ала сұхбаты - көпшілік алдындағы подиумдағы сән шоуы, баспасөзге арналған фотосессия, шомылу костюмдеріндегі соңғы көрсетілім - коронация.

ХХІ ғасырда бірқатар халықаралық экологиялық ұйымдар сайлауды тек сыртқы жағынан тартымды етіп қана қоймай, сонымен қатар қоршаған әлемнің жаһандық мәселелерімен, «сұлулық патшайымымен» нақты танысуға шешім қабылдады. Байқау өткізілетін орын ретінде Эль-Нино деген атақты күшті климаттық аномалиясы бар Филиппиндер сайланды. 2001 жылғы 3 сәуірде келесі жаңбырлы маусымның қарсаңында мұнда «Жер аруы» атағына бірінші іріктеу турнирі басталды. Бірінші байқаудың финалы 2001 жылы 28 қазанда Квезон-Ситидегі Филиппин мемлекеттік университетінің театрында өткен. Оған жабайы табиғатты қорғауға құштар 42 қыз қатысты. «Элементтердің негізгі ханымы» атағына Копенгаген қаласының 19 жастағы заңгері Катарина Свенссон ие болған.

Қазіргі уақытта жарыс БҰҰ қамқорлығымен өтуде. Байқаудың мақсаты - қазіргі заманның гуманитарлық мәселелеріне назар аудару, қоршаған ортаны қорғау, жабайы табиғатты қорғау. Барлық қатысушылар жаһандық және аймақтық экологиялық ахуалды жақсарту бойынша өздерінің халықаралық жобаларын ұсынады. Жеңімпаз, сонымен қатар, БҰҰ-ның ғаламшардағы қоршаған ортаны сақтау жөніндегі бағдарламаларды әзірлеудегі өкілі болады (ЮНЕП).

Филиппин астанасы Манилаға «Әлем аруы-2019» байқауына қатысу үшін түрлі елдерден 85 сұлу келген. Сайыс нәтежиесі бойынша, Пуэрто-Рикодан келген 21 жастағы психолог, Неллис Пиментель «Әлем аруы-2019» атағын жеңіп алды.

Осы жылы Қазақстан атынан 21 жастағы алматылық қыз, Қазақ-Британ техникалық университетінің студенті, Алтынай Асенова Мәскеудегі «Miss World Beauty 2017» байқауының гран-при иегері қатысқан. 2019 жылғы сайыстың басты тақырыбы - гүлдер. Алтынай Асенова туған жері Қазақстан болған қызғалдақтың бейнесінде пайда болды.